این روزها به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا، پوشیدن ماسک برای انجام فعالیت‌های بیرون از خانه، تبدیل به یکی از مهم‌ترین بخش‌های سلامت و سبک زندگی ما شده است . استفاده از ماسک احتمال ابتلا به بیماری کووید19 را کاهش می‌دهد و توسط متخصصان نیز بسیار توصیه‌شده است. بدون شک سلامت شما، اطرافیانتان و جامعه آن‌قدر مهم است که تحت هیچ شرایطی از استفاده از ماسک در محیط‌های اجتماعی نباید غافل شویم. با گرم‌تر شدن هوا پوشیدن ماسک در بعضی از افراد منجر به ایجاد جوش‌هایی بر روی بینی، چانه و قسمت پائینی گونه شده است؛ دقیقاً همان مناطق پوستی که در مجاورت با ماسک قرار دارند. متخصصان برای معرفی این مسئله از واژه ماسکنه استفاده می‌کنند. در ادامه بیشتر با ماسکنه، علت ایجاد ماسکنه و روش‌های پیشگیری از ماسکنه آشنا می‌شویم.
کلمه ماسکنه به چه معناست؟
ماسکنه واژه‌ای است که برای توصیف آکنه‌های ناشی از پوشیدن ماسک استفاده می‌شود. استفاده از کلمه ماسکنه قبل از همه‌گیری ویروس کرونا اصطلاح ناآشنایی بود. پروفسور آدام فریدمن استاد پوست و مو دانشکده پزشکی جورج واشنگتن ماسکنه را شبیه به آکنه‌هایی می‌داند که برخی از ورزشکاران مانند دوچرخه‌سواران به دلیل پوشیدن کلاه تجربه می‌کردند و یا نمونه‌هایی شبیه ماسکنه در میان بازیگرانی که از آرایش‌های غلیظ و سنگین استفاده می‌کردند نیز وجود داشته است.
علت به وجود آمدن ماسکنه چیست ؟
- آکنه مکانیکی
هنگامی‌که ماسک برای مدت طولانی بر روی پوست صورت شما قرار گیرد به دلیل اصطکاک ایجاد شده بین پوست و ماسک، عرق کردن، گرما و تجمع چربی و آلودگی در پوست ممکن است در برخی افراد التهاب یا حساسیت و جوش به وجود بیاید. آکنه مکانیکی به دلیل دست‌کاری فیزیکی و فشار ماسک بر پوست تجربه می‌شود. این فشار و اصطکاک ماسک بر پوست زمانی که همراه با بسته شدن منافذ پوستی و استرس‌های هیجانی شود، پوست را آماده تجربه ماسکنه می‌کند.
- میلیاریا (عرق‌سوز)
میلیاریا یا عرق‌سوز شدن به دلیل مسدود شدن مجاری عرق در پوست وجود می‌آید. پوشیدن ماسک باعث می‌شود تا ناحیه پوشیده شده با ماسک، در معرض افزایش سطح CO2، افزایش رطوبت، حرارت بالاتر و حضور بیشتر باکتری‌های و میکروارگانیسم‌های دهان و سیستم تنفسی قرار بگیرد. این عامل نیز می‌تواند از عوامل ایجاد ماسکنه باشد.
- آکنه روزاسه (Rosacea)
آکنه روزاسه که نوعی التهاب و قرمزی پوست است و معمولاً در نواحی گونه، بینی و پیشانی متداول است به دلیل استفاده از ماسک بیشتر تجربه می‌شود. احتمال بروز آکنه روزاسه به دلیل رطوبت و گرما و استفاده و طولانی‌مدت از ماسک زیاد است.
روش‌های پیشگیری از ایجاد ماسکنه (آکنه ناشی از پوشیدن ماسک)چیست؟
- ماسک را خیلی محکم به‌صورت فشار ندهید. کارمندان بخش بهداشت و درمان و افراد در معرض خطر بالای عفونت نیاز به پوشیدن ماسک‌های تنگ و پزشکی دارند. اما برای افرادی که در این موقعیت‌های حساس قرار ندارند استفاده از یک ماسک پارچه‌ای نرم کافی است تا از احتمال ابتلا به ویروس کرونا جلوگیری شود. اگرچه این ماسک نرم باید کاملاً گونه، بینی و چانه شمارا بپوشاند اما نیازی نیست که ماسک را آن‌قدر به چهره خود فشار دهید که جای ماسک بر روی صورت شما بیفتد. اصطکاک و فشار بیشتر ماسک بر صورت شما احتمال ایجاد ماسکنه را افزایش می‌دهد.
- به‌طور مرتب ماسک خود را بشویید و یا ماسک خود را بعد از هر بار استفاده عوض کنید. ازآنجایی‌که محیط داخل ماسک محیطی گرم و مرطوب است محلی مناسب برای زندگی باکتری‌ها است. با شستشوی منظم ماسک یا تعویض ماسک بعد از هر بار استفاده علاوه بر کاهش خطر ابتلا به ویروس کرونا، در کاهش آمادگی صورت برای ایجاد جوش نیز موفق‌تر خواهید بود.
- صورت خود را تمیز کنید. در طی روز یک یا دومرتبه با استفاده از یک پاک‌کننده ملایم و مناسب با نوع پوست صورتتان، هرگونه آرایش، گردوخاک و آلودگی را از پوست خود پاک‌کنید. اگر در طی روز امکان شستشوی صورت برای شما امکان‌پذیر نیست حتماً از دستمال مرطوب پاک‌کننده برای پوست صورت استفاده کنید. همچنین به‌هیچ‌عنوان شب‌ها باپوست آلوده به خواب نروید. اگرچه تمیز بودن پوست قبل از خواب همیشه مهم است اما با پوشیدن ماسک این مسئله مهم‌تر می‌شود. زیرا ممکن است شما به خطا فکر کنید پوشیدن ماسک از آلودگی پوست شما جلوگیری کرده و توجهی به آلودگی‌های محیط گرم داخل خود ماسک نداشته باشید.
- پوست خود را با ملایمت تمیز کنید . از شستشوی بیش‌ازحد خودداری کنید و بیشتر از هفته‌ای یک‌بار لایه‌برداری پوست انجام ندهید.
- بیشتر از گذشته حواستان به محصولات آرایشی مورد استفاده‌تان مانند انواع کرم‌ها باشد. اگر ماسکنه سراغ شما آمده حتماً از محصولات ضد آکنه و یا غیر کومدوژنیک comedogenic استفاده کنید. معمولاً بر روی برچسب این نوع محصولات کلمه غیرکومدوژنیک بودن آن‌ها را می‌بینید . بعضی از مواد مرطوب‌کننده، تونرها در کنترل ماسکنه مؤثر است. مرطوب‌کننده های غیر جوش زا می‌تواند پوست را تقویت کرده و در برخی موارد منجر به کاهش ماسکنه به دلیل کم شدن اصطکاک بین پوست و ماسک شود.
- پوست خود را مرطوب نگهدارید. استفاده از یک مرطوب‌کننده سبک و فاقد روغن منجر به کاهش آسیب‌دیدگی پوست شما می‌شود. برای آکنه روزاسه به دلیل اینکه منجر به التهابات پوستی به می‌شود استفاده از یک مرطوب‌کننده بدون روغن توصیه می‌شود.
- در موارد شدیدتر حتماً از درمان متخصص پوست استفاده کنید. اگرچه ماسکنه موضوعی خطرناک نیست و فقط بر زیبایی فرد اثر دارد اما در شرایط وخیم و حاد ممکن است منجر به مشکلات شدید پوستی شود. تحریک مداوم پوست احتمال ابتلا به عفونت پوستی را افزایش می‌دهد . همچنین ممکن است اگر التهابات مزمن شوند باعث تغییر رنگ طولانی‌مدت پوست شود که در این شرایط پیشنهاد می‌شود حتماً به متخصص رجوع کنید و از نسخه درمانی پزشک که همراه با مصرف داروهای درمانی خواهد بود استفاده کنید.